Wat zijn Antioxidanten?
Wat zijn nu eigenlijk Antioxidanten? Deze vraag hoor ik vaak om mij heen.
Antioxidanten is een verzamelnaam voor stoffen zoals de vitamines E en C, spoorelementen zoals seleen en bioactieve stoffen, zoals aanwezig in groente en fruit.
Antioxidanten vangen vrije radicalen weg. Dit zijn agressieve stoffen die in ongunstige gevallen schade kunnen geven aan cellen en weefsels.
In “Jip en Janneke” taal; ze eten in principe de slechte stoffen op die in je lichaam komen door bijv. roken, zonnen, ongezonde voeding, ziekte enz.. Dus de antioxidanten eten de vrije radicalen (slechte stoffen) op die vrij komen.
Zo kunnen antioxidanten helpen tegen deze beschadiging en daarmee mogelijk op de lange termijn ziekten als kanker en hart- en vaatziekten voorkomen.
Het slikken van supplementen of het eten van superfoods met antioxidanten heeft geen extra gezondheidseffect. Via je normale voedingspatroon krijg je al genoeg antioxidanten binnen.
Wel ben ik van mening dagelijks een multivitaminen te nemen. Deze ondersteund jouw gezond voedingspatroon. Let wel op.. deze ondersteund. Is geen vervanging voor gezonde voeding!
Uit onderzoeken is gekomen en zoals het voedingscentrum benoemd is dat je bij een normaal voedingspatroon geen supplement nodig hebt. Maar laat nou net het merendeel van Nederland niet via de schijf van 5 eten. Dus daarom.. neem een multivitaminen iedere dag.
Wat doen antioxidanten en vrije radicalen?
Antioxidanten beschermen weefsels en het DNA in cellen tegen vrije radicalen (slechte stoffen). Vrije radicalen zijn agressieve stoffen die in sommige gevallen schade kunnen veroorzaken aan cellen en weefsels. Wanneer ze schade veroorzaken, noemen we dat oxidatieve stress. Oxidatieve stress ontstaat wanneer er te veel vrije radicalen aanwezig zijn of wanneer deze stoffen zich op ongewenste plekken in het lichaam bevinden. Er zijn aanwijzingen dat oxidatieve stress na lange tijd mogelijk hart- en vaatziekten, kanker en schade aan het zenuwstelsel tot gevolg kan hebben. Ook zijn er aanwijzingen dat vrije radicalen een rol spelen bij verouderingsprocessen. Antioxidanten die via gezond eten het lichaam binnenkomen maken vrije radicalen onschadelijk, en dragen er zo aan bij dat dit niet gebeurt.
Dus.. Antioxidanten zorgen ervoor dat je gezond en knap blijft 😉.
In sommige gevallen hebben vrije radicalen juist een gunstig effect. Immuun cellen gebruiken de vrije radicalen bijvoorbeeld om ongewenste bacteriën te doden of om beschadigde eiwitten in de spieren op te ruimen na het sporten.
Hoe ontstaan vrije radicalen?
Vrije radicalen ontstaan bij de normale stofwisseling, maar ook bij roken en bij het zonnen. Verder kunnen bij bepaalde ziekten veel vrije radicalen worden gevormd, zoals bij ontstekingsreacties.
Bij iedereen komen vrije radicalen voor. Bij de één net wat meer als bij de ander. Daarom is gezonde voeding zo belangrijk.
Vooral nu in de Covid-19 periode is het zo belangrijk goed voor jezelf te zorgen.
Je lichaam is je tempel, voorzie deze van de juiste voeding. Eten is brandstof, eet gezond, beweeg, stop met roken, slaap genoeg en zondig soms 😉.
In welke producten vinden we antioxidanten?
- Vitamine E
- Is een vet oplosbare vitamine. Vitamine E werkt als antioxidant en beschermt zo de cellen, bloedvaten, organen, ogen en weefsel. Vitamine E speelt ook een rol bij het regelen van de stofwisseling in de cel.
Vitamine E zit in zonnebloemolie, halvarine, margarine, brood, graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit.
- Vitamine C
- Heeft een functie als antioxidant in het lichaam en is nodig voor de vorming van bindweefsel, de opname van ijzer en het in stand houden van de weerstand.
Vitamine C zit in fruit, groente en aardappelen, met name in koolsoorten, citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien. Om vitamine C zoveel mogelijk te behouden, is het belangrijk om groente in weinig water te koken, en niet langer dan nodig is.
Bij een tekort kan verminderde weerstand, vertraagde wondgenezing en uiteindelijk scheurbuik ontstaan.
- Selenium
- Is een spoorelement. Selenium zit in de lever en beschermt rode bloedlichaampjes en cellen tegen beschadiging. Verder maakt selenium zware metalen die soms in voeding terecht kunnen komen minder giftig. Selenium is ook belangrijk voor een goede werking van de schildklier.
Selenium zit in veel voedingsmiddelen, zowel dierlijke (vis en vlees) als in plantaardige producten.
Eet volgens de schijf 5. Zo krijg je een idee van een gezond voedingspatroon. Als je het lastig vindt kan je denken: Wat levert deze voeding op voor mijn lichaam? Welke voedingstoffen zitten erin..
Hier een paar voorbeelden
- Volkorenbrood is beter dan wit brood omdat bij volkorenbrood de hele graankorrel wordt gebruikt. Daardoor bevat het de meeste voedingsvezels, vitamines en mineralen. Wat een langer verzadigd gevoel geeft.
- Ga voor goede vetten (onverzadigde vetten) in plaats van slechte vetten (verzadigde vetten / transvetten). Vetten zijn heel belangrijk voor het proces in het lichaam. Kies daarom altijd voor goed vetten: vette vis zoals, zalm, haring en makreel. Bak in olijfolie of zonnebloem – lijnzaadolie. Voor op brood gebruik je halvarine of margarine. Ik ben fan van de boter van Becel. Probeer ook eens avocado. Je vindt een heerlijk recept op de site.
- Neem als tussendoortje een handje ongezouten noten of 85% pure chocolade. Deze haal ik altijd bij de Aldi.. deze zijn per portie per stuk verpakt. Kan je nooit te veel eten 😊. En gelijk je antioxidanten binnen.
- Neem daarnaast 2 kiwi’s per dag. (of aarb Kan als tussendoortje met 150 gram Skyr. Super lekker! Eiwitten en vitamine C.
- Maak er een gewoonte van om tijdens het avondeten je bord voor de helft te vullen met groente. Zo eet je gezonder en krijg je veel vitamines en mineralen binnen. Probeer per dag minimaal 250 gram groente te eten. Het liefst meer natuurlijk, maar 250 gram is een goed begin 😊.
Als je deze kleine aanpassingen toepast ben je al goed op weg naar een gezond voedingspatroon vol antioxidanten. Bewaar de koek, chips, wijn en bier voor in het weekend. Probeer de 80-20 regel te hanteren. 80% gezond, 20% zondigen 😊.
Zorg goed voor jezelf en vooral voor elkaar.
Liefs Claudia 🖤